આ શાકભાજીના એક કિલો કિંમત આશરે 1 લાખ રૂપિયા છે! બિહારના ઔરંગાબાદ જિલ્લામાં વિશ્વની સૌથી મોંઘી શાકભાજીની ખેતી 'હોપ-શૂટ' પ્રારંભના ધોરણે શરૂ થઈ છે.(cultivation of the most expensive vegetable in the world)

 આ શાકભાજીના એક કિલો  કિંમત  આશરે 1 લાખ રૂપિયા છે! બિહારના ઔરંગાબાદ જિલ્લામાં વિશ્વની સૌથી મોંઘી શાકભાજીની ખેતી 'હોપ-શૂટ' પ્રારંભના ધોરણે શરૂ થઈ છે.

૨૦૧૨ માં, હજારીબાગની સેન્ટ કોલમ્બસ કોલેજમાંથી ઇન્ટરમિડિએટ-પાસ, બિહારના ઔરંગાબાદ જિલ્લાના નવાનગર બ્લોકના કરમડીહ ગામના-38 વર્ષીય ખેડૂત અમરેશસિંહે  તેમની જમીન પર હોપ-શૂટની ખેતી શરૂ કરી હતી. 

જેમનો  છ વર્ષ પહેલા આંતરરાષ્ટ્રીય બજારોમાં પણ પ્રતિ કિલોગ્રામ 1000 પાઉન્ડમાં વેચાયું હતું જે આશરે 1 લાખ રૂપિયામાં આવે છે. આ પાક ભારતીય બજારમાં ભાગ્યે જ જોવા મળે છે અને ફક્ત વિશેષ ઓર્ડર આપીને ખરીદવામાં આવે છે.

સિંહે કહ્યું, "મને એ કહેતા આનંદ થાય છે કે તેનું 60 ટકાથી વધુ વાવેતર સફળ રહ્યુ છે."

તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે જો વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 'હોપ-શૂટ' ની ખેતીને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વિશેષ વ્યવસ્થા કરે છે, તો તે થોડા વર્ષોમાં ખેડુતોને કૃષિના અન્ય માધ્યમો કરતા 10 ગણી વધુ કમાણી કરશે.

વારાણસીમાં ભારતીય શાકભાજી સંશોધન સંસ્થાના કૃષિ વૈજ્ઞાનિક ડો. લાલની દેખરેખ હેઠળ હોપ-શૂટ (હ્યુમુલ-લ્યુપુલસ) ની ખેતી ચાલી રહી છે.

સિંહે કહ્યું, "મેં આ શાકભાજીનો છોડ બે મહિના પહેલા વારાણસીમાં ભારતીય શાકભાજી સંશોધન સંસ્થામાંથી લાવ્યા બાદ રોપ્યો છે.

 હું આશા રાખું છું કે બિહારમાં પણ તે આકરી સફળતા મળશે અને ખેતીમાં પણ પરિવર્તન આવશે."

તેની ઉપયોગિતા વિશે બોલતા, તેમણે કહ્યું કે ફળો, ફૂલો અને હોપ-શૂટના સ્ટેમનો ઉપયોગ પીણાં પીવા, બિઅર બનાવવા અને એન્ટીબાયોટીક્સ બનાવવા જેવા ઔષધીય હેતુઓ માટે થાય છે. ક્ષય રોગ (ટીબી) ની સારવારમાં આ છોડના દાંડીમાંથી બનાવેલી દવા પણ ઉચ્ચ રોગનિવારક અસર હોવાનું જાણવા મળ્યું છે.

“તેના ફૂલને હોપ-શંકુ અથવા સ્ટ્રોબિલ કહેવામાં આવે છે, જેનો ઉપયોગ બીયર બનાવતા સ્થિર એજન્ટ તરીકે થાય છે. બાકીના ટ્વિગ્સનો ઉપયોગ ખોરાક અને દવાના હેતુ માટે થાય છે.

ઔષધિ તરીકે હોપ-શૂટનો ઉપયોગ યુરોપિયન દેશોમાં પણ લોકપ્રિય છે, જ્યાં તેનો ઉપયોગ ત્વચાને ચમકદાર અને જુવાન રાખવા માટે કરવામાં આવે છે કારણ કે શાકભાજી પણ એન્ટીઓકિસડન્ટોનો સમૃદ્ધ સ્રોત છે.

11 મી સદીની શરૂઆતમાં હોપ-શૂટની શોધ થઈ હતી અને તેનો ઉપયોગ બીયરમાં સ્વાદ વધારનાર એજન્ટ તરીકે અને પછી હર્બલ દવા તરીકે અને ધીમે ધીમે શાકભાજી તરીકે થતો હતો.

આ શૂટમાં હ્યુમ્યુલોન અને લ્યુપ્યુલોન નામનું એસિડ હોય છે જે માનવામાં આવે છે કે માનવ શરીરમાં કેન્સરના કોષોને મારવામાં અસરકારક છે. દવા પાચક શક્તિમાં સુધારણા કરે છે, હતાશા, અસ્વસ્થતાવાળા લોકોને આરામ આપે છે, એનલજેસિક છે અને અનિદ્રાને પણ મટાડે છે.

સિંહે કહ્યું કે હોપ-શૂટની ખેતી યુરોપિયન દેશો જેવા કે બ્રિટન, જર્મની અને અન્યમાં થાય છે.

 ભારતમાં, તે પહેલાં હિમાચલ પ્રદેશમાં કરવામાં આવ્યું હતું, 

અમરેસ સિવાય, તે ઘણા અન્ય ઔષધીય અને સુગંધિત છોડની ખેતી કરે છે.

 તેમણે કહ્યું,

 "ખેતીના ક્ષેત્રમાં, આત્મવિશ્વાસ સાથે જોખમો લેવાથી આખરે ખેડૂતને જીતવામાં મદદ મળે છે. મેં બિહારમાં હોપ-શૂટ ખેતીનો પ્રયોગ કરવાનું જોખમ લીધું છે અને આશા છે કે, તે એક બેંચમાર્ક સ્થાપિત કરશે."